آشنایی با معایب چوب های خشک شده

آشنایی با معایب چوب های خشک شده

معایبی از کیفیت و درجه ارزش چوب می‌کاهند که می‌توان به معایب به وجود آماده حین بهره‌برداری از جنگل،اره کشی و تبدیل به چوب آلات ساختمانی،خشک کردن چوب،پرداخت و جابه‌جایی به تعاونی عرضه چوب اشاره کرد.نکته اصلی این مطلب در این است که شما را با انواع معایب به وجود آمده بعد از خشک کردن چوب آشنا کند تا هنگامی که چوب را خریداری می کنید با دید و نگاه باز تر معایب چوب را بررسی کنید و بهترین الوار را جهت ساخت وسایل چوبی انتخاب کنید.

*ترک خوردگی وشکاف برداری(ترک سطحی،شکاف انتهایی):این معایب در سطح تخته‌های مماسی و یا مقاطع عرضی تخته‌های شعاعی و همچنین مقاطع گرده بینه‌ها مشاهده می‌شوداین معایب در مراحل ابتدایی عملیات خشک کنی و زمانی که سرعت تبخیر آب از سطوح و مقاطح چوب بیشتر از داخل می‌باشد رخ میدهد.دیواره سلولی نزدیک سطح چوب هم کشیده شده و نیرو به وجود آمده بین ناحیه مرطوب و خشک باعث گسیخته شدن آنها از یکدیگر می‌شود که به ویژه پهن‌برگان بسیار مستعد آن هستند.از بروز ترک‌های سطحی به سختی می توان جلوگیری کرد ترک سطحی در حقیقت شکستگی دراشعه‌های چوبی در سطح تخته های مماسی است.دقت بفرمایید اگر ضخامت تخته کمتر از 4 سانتیمتر باشد احتمال به وجود آمدن ترک‌های سطحی در ضخامت تخته خیلی کم است و قابل بیان بوده اگر چوبی دارای کانال رزینی و حاوی رگه‌های مواد معدنی باشد ترک سطحی اتفاق می‌افتد با این وجود در روش خاصی روکش های 5 میلیمتری آغشته به چسب که در راستای مناسب و هم جهت با راستای الیاف چوب به مقطع تراورس و الوار چسبانده شده و نتایج موثری دارد.

شکاف مقطع عرضی چوب:شکاف مقطع عرضی را نیز با آغشتن مقاطع با رنگ مقاوم به رطوبت و یا امولسیون مومی شکل و یا پوشش آنها با پارچه قیری برای کندکردن فرآیند خشک شدن می‌توان کاهش داد.وسایل مکانیکی یا میخ‌های مخصوص نیز از شکافبرداری مقطع عرضی جلوگیری می‌کنند.به فرض مثال تسمه‌های فلزی که در مقطع عرضی نصب می‌شود،اگر چوب هم کشیده شود تسمه نیز تاب برمی‌دارد و اگر شکاف پیشروی کند تسمه نیز در جای خود محکم شده و از پیشروی شکاف جلوگیری می‌کند.گاهی مواقع از میخ‌های مقطعی به شکل S و O به خصوص در مورد تراورس راه‌آهن استفاده می‌شود و اصطلاح به آن S کوبی گفته می‌شود.

ساغری شدن(ناودانی یا فنجانی شدن):حالتی از معوج شدن است که در عرض تخته و در نتیجه تفاوت همکشیدگی بین جهت‌های شعاعی و مماسی در چوب‌آلات کاملا صاف و مسطح دیده می‌شود ولی در تخته‌هایی حاصل از برش شعاعی کامل به وجود نمی آید.

کمانی شدن:خم شدن یا شکم دادن چوب در بین دو مقطعش می‌باشد که در نتیجه خشک‌شدن در دسته بندی‌هایی که چوبدستکها با فاصله زیادی از هم کار گذاشته شده باشند به وجود می‌آید.

فنری شدن:فنری شدن نیز کج شدگی در طول تخته‌ای است که حالت سطح خود را حفظ می‌کند ولی از طرف دو لبه شکم می‌دهد و هنگامی که تخته بریده شده و تنشهای درونی‌اش آزاد می‌شود به وجود می‌آید.در واقع این آزاد شدن تنشها گاهی باورنکردنی است.دیده شده گرده بینه‌ها با چنان شدتی گسیخته می‌شوند که از سقف کارخانه چوب‌بری به بیرون پرتاب می‌شوند.

تاب خوردگی:تاب خوردگی که حاصل بی‌نظمی رویش درخت است به طور خود‌به‌خود هنگام برش به وجود می‌آیند.چنانه در درخت سلول‌ها در طول محور تنه قرار نگرفته  بلکه به عنوان مثال به صورت پیچشی کنار هم چیده شوند،تخته در جهت الیاف پیچشی تاب برمی‌دارد.تاب خوردگی و ساغری شدن را می‌توان با بارگزاری روی دسته بندی‌ها پیش از فرآیند خشک شدن به حداقل رساند.

برون سختی:این عیب هنگامی به وجود می‌آید که لایه‌های بیرونی یک تخته در حالت کششی خشک شوند چرا که در این حالت لایه‌های مرطوب درونی از همکشیدگی لایه‌های خشک بیرونی جلوگیری می‌کنند.این تخته‌ها اغلب هیچ گونه تخریب ظاهری نشان نمی‌دهند و این عیب صورت جدی بخود نمی‌گیرد مگر آنکه خشک شدن سریع ادامه پیدا کند.در این حالت ممکن است شانه عسلی شدن یا ساغری شدن رخ می‌دهند.برای روشن ساختن اینکه آیا در چوب برون سختی بوجود آمده یا خیر،تخته را به همان شیوه‌ای که در تصویر زیر نمایش داده شده برش می‌دهند.اگر این عیب در چوب نهفته باشد،دوبال تخته همانند تصویر زیر خمیده می‌شود.

شانه عسلی شدن:اگر برون سختی در چوب رخ دهد لایه‌های بیرونی بدون همکشیدگی کامل قرار می گیرند.اگر فرآیند خشک شدن ادامه یابد،جلوی همکشیدگی لایه‌های درونی نیز گرفته می‌شود و در نتیجه شکاف‌های درونی به وجود می‌آید.این عیب در سطح چوب دیده نمی‌شود بلکه به وسیله برش حدود 300 میلیمتری بالاتر مقطع عرض می‌توان پی به وجود این عیب در چوب برد.ترک‌ها معمولا در طول پره‌های چوبی به وجود می‌آیند.

چین خوردگی:این عیب تحت شرایطی به وجود می‌آید که آب با سرعت خیلی زیادی از چوب خارج شود.چین خوردگی در حقیقت به هم‌خوردن شدید یا لهیده شدن سلوان های چوب است و به تصویر زیر دقت کرده باشید مشاهده می کنید سطح چوب(رو و نر) و مقطع عرضی موجدار شده اند.چین خوردگی و شانه عسلی شدن ممکن است باهم اتفاق بیافتد.

ترک خوردن گره:دلیل به وجود آمدن این نوع ترک‌ها،اختلاف در میزان همکشیدگی موازی و عمود بر دوایر سالیانه در یک گره است.اگر در مراحل اولیه خشک کردن از رطوبت نسبی خیلی کم استفاده شود این پدیده اتفاق می افتد پس اگر از رطوبت نسبی زیاد یا رطوبت چوب زیادتر در مراحل اولیه خشک کردن استفاده شود این عیب را می توان کنترل کرد.مشاهده شده نجاران می گویند گره شل شده ملاحظه کنید بعضی از گره ها در حین خشک کردن چوب شل می شوند و دلیل این اتفاق همکشیدگی در هر دو جهت و جدا شدن آن از الیاف پیرامون خود است و رفع این عیب امکان پذیر نیست.

حمله حشرات و قارچ ها:طی عملیات چوب خشک کنی،چوب‌آلات ممکن است مورد حمله عوامل مخرب چوب از قبیل سوسک های چوب خوار و قارچ های مولد باختگی قرار گیرند.